افزونگی سرور (Server Redundancy)
یکی از مفاهیم کلیدی در حوزه اطلاعات و ارتباطات و شبکه است که به معنای فراهم کردن چندین نسخه از اجزا و منابع حیاتی سیستم‌ها به‌منظور اطمینان از دسترس‌پذیری و پایداری بالا در صورت بروز خرابی است. افزونگی در سرورها به شرکت‌ها و سازمان‌ها امکان می‌دهد تا با وجود خرابی یا قطعی در یکی از سرورها یا اجزا، همچنان به ارائه خدمات ادامه دهند و از دست دادن داده‌ها یا وقفه‌های طولانی‌مدت جلوگیری کنند. در این مقاله، به معرفی انواع افزونگی سرور، مزایا و نحوه پیاده‌سازی آن خواهیم پرداخت.
چرا افزونگی سرور اهمیت دارد؟
افزونگی سرور می‌تواند از بروزآشفتگی های جدی در کسب‌وکارها جلوگیری کند. اگر یک سرور از کار بیفتد، با داشتن افزونگی سرور، سرور پشتیبان به‌صورت خودکار وارد عمل شده و ارائه خدمات بدون هیچ وقفه‌ای ادامه می‌یابد. این امر به خصوص در سازمان‌هایی که به صورت مداوم به داده‌ها و خدمات متصل هستند، حیاتی است.
انواع افزونگی سرور
افزونگی سرور می‌تواند به روش‌های مختلفی پیاده‌سازی شود. در ادامه به برخی از مهم‌ترین روش‌های افزونگی سرور اشاره می‌کنیم:
-
افزونگی سخت‌افزاری
در این روش، از چندین سرور فیزیکی با تنظیمات مشابه و مرتب سازی یکسان استفاده می‌شود. در صورت خرابی یک سرور، سرور پشتیبان به طور خودکار وارد عمل می‌شود.
-
افزونگی نرم‌افزاری
در این روش از ابزارها و نرم‌افزارهایی استفاده می‌شود که امکان بازیابی سریع و انتقال بار را فراهم می‌کنند. با استفاده از مجازی‌سازی و کانتینرها، می‌توان افزونگی نرم‌افزاری را به‌راحتی پیاده‌سازی کرد.
-
افزونگی شبکه
در این روش، چندین مسیر و تجهیزات شبکه برای هر سرور فراهم می‌شود تا در صورت خرابی یکی از آن‌ها، مسیرهای جایگزین برای انتقال داده‌ها فعال شوند.
-
افزونگی داده‌ها
این روش با ذخیره نسخه‌های پشتیبان از داده‌ها و توزیع آن‌ها در سرورهای مختلف، اطمینان حاصل می‌کند که اطلاعات حیاتی در هر شرایطی در دسترس باقی می‌ماند.
- مزایای افزونگی سرور
-
افزایش دسترس‌پذیری:
با داشتن چندین سرور پشتیبان، اطمینان حاصل می‌شود که سرویس‌ها همیشه در دسترس هستند.
-
کاهش خرابی‌ها:
افزونگی سرور می‌تواند جلوی اختلالات ناشی از خرابی‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری را بگیرد.
-
بازیابی سریع‌تر:
افزونگی سرور موجب می‌شود در صورت بروز خرابی، زمان بازیابی به حداقل برسد.
پیاده‌سازی افزونگی سرور
برای پیاده‌سازی افزونگی سرور باید نیازهای خاص هر سازمان مورد بررسی قرار گیرد. برخی از راهکارهای متداول برای پیاده‌سازی افزونگی سرور شامل استفاده از سرورهای مجازی، کلاسترینگ، ذخیره‌سازی پشتیبان و استفاده از سیستم‌های بازیابی خودکار است.
نکات کلیدی در پیاده‌سازی افزونگی سرور
-
پیکربندی صحیح سیستم‌های افزونگی
مرتب سازی صحیح و هماهنگی بین سرورها و شبکه‌ها در پیاده‌سازی افزونگی اهمیت زیادی دارد. این کار باید توسط متخصصان فناوری اطلاعات انجام شود تا سرورها به طور خودکار و بدون اختلال به عنوان نسخه پشتیبان وارد عمل شوند.
-
استفاده از کلاسترینگ (Clustering)
کلاسترینگ سرورها یکی از راه‌های رایج برای پیاده‌سازی افزونگی است. در این روش، چندین سرور به هم متصل می‌شوند و یک سیستم به‌هم‌پیوسته را تشکیل می‌دهند. اگر یکی از سرورها دچار مشکل شود، سایر سرورها به طور خودکار بار آن را به عهده می‌گیرند.
-
مانیتورینگ و کنترل مداوم
سیستم‌های افزونگی باید به طور مداوم کنترل می شوند تا از صحت عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل شود. ابزارهای مانیتورینگ شبکه و سرور می‌توانند به شناسایی مشکلات پیش از بروز خرابی کمک کنند و از کاهش کارایی سیستم جلوگیری کنند.
- تست‌های دوره‌ای
انجام تست‌های دوره‌ای برای اطمینان از عملکرد صحیح افزونگی ضروری است. این آزمایش ها می‌توانند شامل شبیه‌سازی خرابی، آزمایش سیستم‌های پشتیبان و بررسی زمان بازیابی (RTO) باشند.
چالش‌های پیاده‌سازی افزونگی سرور
- هزینه‌های بالا
افزونگی سرور به تجهیزات، نرم‌افزارها و منابع زیادی نیاز دارد که هزینه‌های اولیه و عملیاتی آن می‌تواند بالا باشد. سازمان‌ها باید بودجه لازم را برای پیاده‌سازی و نگهداری این سیستم‌ها در نظر بگیرند. - پیچیدگی پیاده‌سازی
پیاده‌سازی افزونگی به تخصص فنی و دانش بالایی نیاز دارد. تیم‌های اطلاعات و ارتباطات باید با تجهیزات، شبکه‌ها و نرم‌افزارهای مختلف آشنایی داشته باشند تا بتوانند افزونگی را به‌طور کارآمدتر پیاده‌سازی کنند. - مدیریت داده‌ها و امنیت
در سیستم‌های افزونگی، داده‌ها بین چندین سرور و تجهیزات پخش می‌شوند که می‌تواند مشکلاتی در حوزه مدیریت داده‌ها و امنیت ایجاد کند. استفاده از راهکارهای رمزنگاری و کنترل دسترسی از ضروریات پیاده‌سازی افزونگی است.
-
